بررسی امکان شکل گیری ایهام بر صحنه ی تئاتر از منظر نشانه شناسی

Authors

مجتبی حسین نیا کلور

فرزان سجودی

abstract

در این مقاله از منظر نشانه شناسی به بررسی امکان شکل گیری ایهام بر صحنه ی تئاتر پرداخته شده است. در راستای نیل به این مقصود ابتدا به تعاریف موجود از ابهام و ایهام در بلاغت ادبی مراجعه شد. با مراجعه به این تعاریف مشخص گردید، سرچشمه وقوع ابهام و ایهام در ادبیات، کلمات چند معنی هستند و نظرات غالب در زمینه ی تمایز بین ابهام و ایهام، بر موضع و قصد تاکید دارند. باارائه ی مثالی در این وجه تمایز تشکیک حاصل آمد و در نهایت همبافت به عنوان مرجع قضاوت در ابهام یا ایهام بودنِ کاربرد کلمه ی چندمعنایی برگزیده شده و تعریفی که مقاله بر آن مبتنی است، به دست آمد. در انطباق تعریف به دست آمده با نشانه شناسی، مفهوم دلالت چند گانه به عنوان معادلِ کاربرد کلمات چند معنایی گرفته شد و دوامِ ابهام معنایی حاصل از دلالت چندگانه، شرط اساسی اطلاق ایهام بر کاربرد نشانه ی بالقوه دارای امکان دلالت چندگانه معرفی شد. در جستجوی امکان ظهور ایهام در اجرا و بر روی صحنه، عوامل زیر به عنوان محدودکننده ی این امکان،شناسایی شدند. از بین رفتن بافت های موقعیتی که مدلول های نشانه ی دارای دلالت چندگانه در آن ها بر مدلول های متفاوت دلالت می کنند به جهت لزوم ارتباط آن بافت ها با آن چه بر اساس ذات بازنمودی نمایش، می تواند بر صحنه حاضر شود؛ تراکم نظام های نشانه ای در تئاتر به جهت آن که ممکن است مدلول های متفاوت نشانه ی دارای دلالت چندگانه در یکی از این نظام ها نفی شوند و زنده بودن اجرای نمایش که مانع از جمع مدلول های متفاوت نشانه ی دارای دلالت چندگانه در ذهن تماشاگر در طول تماشای نمایش می شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نشانه شناسی تئاتر نو

برای بررسی کارکرد یک مجموعه نمی‌توان به شناخت پاره‌ای از عناصر ساختاری آن بسنده کرد. به همین دلیل است که شناخت پاره‌های پیکر تئاتر نو، یا عناصر ساختاری آن، نیز به تنهایی برای بررسی کارکرد کل مجموعة تئاتری میـــدان نمی‌دهند، از این‌رو آن را باید بر نظامی استوار کرد که ویژگی‌های تئاتر نو مبتنی بر آن انتظام یابد. از اینجاست که پاره‌ها را تنها با ساختار پیکـره‌ها می‌توان دریافت. در این مقاله با تحل...

full text

نشانه شناسی تئاتر نو

برای بررسی کارکرد یک مجموعه نمی توان به شناخت پاره ای از عناصر ساختاری آن بسنده کرد. به همین دلیل است که شناخت پاره های پیکر تئاتر نو، یا عناصر ساختاری آن، نیز به تنهایی برای بررسی کارکرد کل مجموعة تئاتری میـــدان نمی دهند، از این رو آن را باید بر نظامی استوار کرد که ویژگی های تئاتر نو مبتنی بر آن انتظام یابد. از اینجاست که پاره ها را تنها با ساختار پیکـره ها می توان دریافت. در این مقاله با تحل...

full text

بررسی لایه ی آوایی سوره ی مبارکه ی "انبیاء" از منظر سبک شناسی

    سبک­شناسی، به عنوان یکی از گرایش های زبانی نقد متون ادبی، از لایه­های مختلفی برای تحلیل متن سود می­جوید که سطح آوایی یکی از آن ها به شمار می­آید. در این لایه، برجسته ترین ویژگی های خلق موسیقی که به دلیل "نشان دار" بودن به یک مشخصه­ی سبکی بدل می­گردد، بررسی می­شود و جنبه­های زیبایی­شناسی آن بازگو می­گردد. اوج زیبایی موسیقی در متون ادبی را در آیات قرآن می­توان یافت، که با آرایش کلمه­ها و چینش...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
فصلنامه نقد ادبی

Publisher: دانشگاه تربیت مدرس

ISSN 1735-000X

volume 4

issue 13 2011

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023